‘न त कोही मर्दछ न कोही कसैलाई मार्दछ, केवल सबै कारण मात्र हुन्… सबै प्राणीहरू शरीरविना जन्मेका थिए, मृत्यु पछि उनीहरू शरीर बिना बन्नेछन्। प्राणिहरुको शरीर बीचमा देखिएको हुन्छ, त्यसैले तपाईंहरू किन ब्यर्थ शोक गर्नुहुन्छ? ‘ –गीता

आज श्रीकृष्ण जन्माष्टमि हिन्दुहरुले धुमधामका साथ मनाउँदै छन् । आज कृष्ण मन्दिरमा भक्तजनहरुको ठुलो घुईचो लागेको छ । भगवान श्री कष्णको जन्म लगभग ईसा पूर्व ३११२(आज भन्दा ५१३१बर्ष पहिला) मथुरामा भएको थियो। जन्मदेखि निर्वाण सम्म भगवान् कृष्णको जीवनका घटनाहरूमा धेरै रोमाञ्च छन् ।  कसैले कृष्णको मामा कंसलाई भने कि वासुदेव र देवकीको सन्तान मात्र तिम्रो मृत्युको कारण हुनेछ, त्यसैले उनले वासुदेव र देवकीलाई जेलमा राखे।

शाष्त्रका अनुसार  भगवान विष्णु  देवकीको गर्भबाट कृष्णको रूपमा जन्मनु पर्ने थियो, तब उनको ८ औं अवतारको रूपमा, भद्र कृष्णपक्षको रातको ७औं मुहूर्तमा ८ औं वैश्यमनुका सन्तानको रुपमा भयो ।  ज्योतिषिहरुका अनुसार सबै भन्दा शुभ लग्न मध्यरातमा थियो त्यो लग्नमा शुभ ग्रहहरू मात्र देखिन्थ्यो।

रोहिणी नक्षत्र र अष्टमी तिथिको संयोगले, कृष्ण शक्तिशालि पुरुषको रुपमा साबित भए । ज्योतिषीहरूका अनुसार मध्यानको शून्य समय अन्य समय भन्दा बलवान हुन्छ ।

पहिलो रोचक घटना

जन्म : जब कृष्णको जन्म भयो, जेलका सबै सेनाहरू मायाको कारणले गहिरो निन्द्रामा थिए । जेलको ढोका आफै खोलियो। बाहिर ठुलो वर्षा भएको थियो। यमुना नदि ठुलो बेगकासाथ बढेको थियो। कृष्णका पिता वसुदेवले कृष्णलाई सानो टोकरीमा राखे र त्यो टोकरी लिएर उनी जेलबाट बाहिर निस्के। यमुना नदी जेलबाट निकै थियो। कृष्णलाई कंशबाट जोगाउन त्यो भन्दा पारी जानु पर्ने थियो । त्यसैले वसुदेवले आफ्नो परवाहनै नगरि नदितर्न थाले , एक्कासि एउटा चमत्कार भयो। यमुनाको पानीले टोकरिमा रहेका कृष्णको खुट्टा छोयो र त्यसको पानी दुई भागमा विभाजित भयो र बिचबाट सुख्खा यामको जस्तो बाटो बन्यो ।

भनिन्छ कि वासुदेवले कृष्णलाई यमुनाको पारिपट्टि आफ्नो मित्र नन्दगोपकोमा गोकुलमा लगे। नन्दकी पत्नी यशोदा पनि सुत्केरि भएकि थिइन् । वासुदेवले श्रीकृष्णलाई यशोदाको राखे र नोरिलाई बोकेर लगे। आमा यशोदाको माया र ममतामा नन्दगाउँमा श्री कृष्ण को बालापन बित्यो । यहीं नै वासुदेवकी पहिली पत्नी रोहिणीले बलरामलाई जन्म दिएकि थिइन् । शाष्त्र अनुसार बलराम देवकीको ७ औं गर्भमा थिए जसलाई योगमायाले बलले रोहिणीको गर्भमा सारिएको थियो । मथुराबाट गोकुलबाट दूरी १२ किलोमिटरको दुरिमा पर्छ । 

दोस्रो रोचक घटना

पूतना वध: वसुदेव र देवकीले उनीहरूको छोरालाई कतै लुकाएका छन्  भन्ने जब कंसलाई थाहा भयो त्यसपछि कंसले आफ्ना सेनाहरूलाई चारै दिशामा पठाए र भने कि सबै  दुधे बालकहरुलाई मारेर आउ। त्यसपछि सेनाहरुले गोकुलका सबै बालकहरुलाई मार्न थाले । मार्ने क्रमामा पुतना नाम गरेकी कंशकि धाई जो राक्षस वंशकि थिइन् उनले आफ्नो स्तनमा बिष लेपन गरेर कृष्णलाइ दुध चुसाउन थालिन तर कृष्णलाई विषले केहि गरेन । उल्टै पुतनाको प्राण समेत कृष्णले चुसिदिए ।

तेस्रो रोचक घटना :

प्रेमलीला: श्रीमद् भागवत र विष्णु पुराणका अनुसार कंसको अत्याचारबाट बच्न नन्दजी र ग्वालाहरु सहित नन्दगाउँको वृन्दावनमा बसोबास गरे। विष्णु पुराणले पनि कृष्णको वृन्दावनमा बिताएको समयको वर्णन गर्दछ।

कृष्ण र राधाको प्रेम कथा धेरै रोचक छ । एकदिन कृष्ण आफ्ना साथीहरुका साथ संकेत तीर्थमा गएका थिए । संयोगले राधा पनि आफ्ना संगीहरुसंग त्यहि आईपुगिन् । सुरुमा राधा र कृष्ण दुबैको बाल घमण्डले  मिल्न समय लाग्यो जव कृष्ण र राधा बिच प्रेम भयो उनिहरु एउटै नदिको एकै घाटमा सँगै नुहाउँथे । यो क्रम बयस्क हुन्जेल सम्म पनि रहिनै रह्यो । कृष्ण र राधा भेट भएको हुनाले यो ठाउँलाई संयोग तिर्थ भन्ने गरिन्छ । जो प्रेमगर्ने जोडिहरु संयोग तिर्थमा संगै दर्शन गर्छन् उनिहरुको प्रेम सधै अमर रहन्छ भन्ने जनबिश्वास छ ।

गाई चराउन जाँदा वृन्दावनमा कृष्ण र गोपीनिहरू आँखा झुकाउने खेल खेल्थे। त्यहाँ श्री कृष्ण र उनका सबै सखा तथा सखि नृत्य महोत्सवको आयोजना गर्थे। तर कृष्ण भने सबैलाई जिस्काउने मात्र गर्थै त्यसेले कृष्णको दुराचारका कारण उनलाई बाँकेबिहारी भनियो।

चौंथो रोचक घटना :

गोवर्धन पर्वत: त्यहाँ वृन्दावन नजिकै गोवर्धन पर्वत छ। यही ठाउँमा कृष्णले मानिसहरूलाई इन्द्रको क्रोधबाट बचाए। त्यस समयमा मानिसहरूले इन्द्रसँग डराए र उहाँको उपासना गरे। कृष्णले उनको डर हटाए र उहाँलाई केवल ईश्वरसँग प्रार्थना गर्न सिकाए। नन्द इन्द्रको पूजा गर्थे। तर श्री कृष्णले यसलाई बन्द गरी कार्तिक महिनामा अन्नाकूटको चाड शुरू गरे। 

पाँचौं रोचक घटना 

गुरुको आश्रम : कंसको बध गरेपश्चात कृष्णले आफ्ना माता पितालाई जेल मुक्त गरे र आफ्ना हजुरबुबा उग्रसेनलाई राज गर्दिमा बसाय पश्चात  कष्ण बलराम दुबै भाइहरूलाई  शस्त्र र शास्त्रीको शिक्षाको लागि सन्दीप पानीको आश्रममा पठाइएको थियो, जहाँ कृष्ण-बलरामले विधिवत रूपमा शिक्षा ग्रहण गरे र अन्य धर्मशास्त्रको साथ तीरंदाजीमा विशेष विशेषज्ञता प्राप्त गरे। त्यहिं उनले सुदामा ब्राह्मण सँग भेट गरे जो उनका गुरु भाई बने।  यस आश्रममा, कृष्णले आफ्नो जीवनका केही वर्ष बिताए र धेरै घटनाहरूको सामना गर्नु पर्यो र उनी यहाँ प्रख्यात भए। शिक्षा र दीक्षा प्राप्त गरेपछि, कृष्ण र बलाराम फेरि मथुरा फर्के र त्यसपछि सेना र मथुराको शासनको हेरचाह गर्न थाले।