जनकपुरधाम, ११ भदौं । लेखनदासको मिलोमतोमा एक व्यक्तिले आधा जग्गा मात्र पास गरेपछि धनुषाकी एक दलित महिला अन्यायमा परेकी छन् । लक्ष्मीनिया गाउँपालिका ७ की सुनेना देवी खत्वेले बिन्दे राउतसँग २२ वर्ष अगाडी १ धुर जग्गा खरिद गरेकी थिइन् । जग्गा खरिद गर्नेबेलामा उनीसँग नागरिकता थिएन् । विश्वासका आधारमा जग्गा उनकै नाममा राखिन् ।
तर पछि सुनेनाको नागरिकता बन्यो । अनी उनले जग्गा पास गरिदिन पटक पटक बिन्ती गर्दा पनि आलटाल गरे । २२ वर्ष अगाडी साढे १७ सयमा किनेको उक्त १ धुर जग्गा अहिले लाखौं मुल्य बराबरको भएपछि राउतको लोभ लाग्यो । र उनले विभिन्न बहाना बनाएर लामो समयसम्म जग्गा पास गरिदिएनन् । त्यसपछि सुनेनाले गाउँका भरभलामीलाई गुहारेपछि राउत जग्गा पास गर्न राजी भए ।
जग्गा पास गर्न दुवै जना असारको दोस्रो साता भूमिसुधार तथा मालपोत कार्यालय जनकपुर पुगे । कागजात सवै तयार गरियो । तर बैंकबाट राउतले ऋण लिएका कारण उक्त जग्गा रोक्का भएको थियो । जसका कारण जग्गा पास भएन । त्यसपछि उनले ४/५ दिन लगाएर जग्गा फुकुवा गराए ।
पुनः गत असार २० गते उनीहरु भूमिसुधार तथा मालपोत कार्यालय पुगे । लेखनदास राजकिशोर लाल कर्णको सहयोगमा जग्गा पास भयो । तर अचम्म के भने सुनेना अनपढ भएका कारण आधा धुर (आठ कनमा) जग्गा मात्र पास गरियो । सुरुमा एक धुर पास गर्न लिखत तयार भएको थियो । त्यसमा लेखनदासले केरमेट गरी आधा धुर जग्गा मात्र पास गराए । लिखतमा एकको ठाउँमा जिरो बनाएर धुरको ठाउँमा ८ कनमा बनाएको प्रष्ट देखिन्छ ।
जग्गा पास भइसकेपछि मात्र लेखनदास कर्णले नै सुनेनालाई आधा धुर जग्गा मात्र पास भएको भनेपछि सुनेना मुर्छित भइन् । जग्गाधनी राउतसँग हारगुहार गरिन् । तर राउतले वास्ता नगरी कार्यालयबाट निस्केर घरतर्फ लागे । अहिले सुनेना आधा जग्गा मात्र पास भएपछि न्यायका लागि चारैतीर गुहार माग्दै हिडेकी छन् ।
लेखनदास कर्ण कहाँ पुगेर झुक्याएर किन आधा जग्गा मात्र पास गरेको भनेपछि उनले उल्टै धाकधम्की देखाएका छन् । लेखनदास कर्णले जग्गाधनीले भनेको आधारमा केरमेट गरी आधा धुर जग्गा मात्र पास गरिदिएको बताए । उनले भने, ‘सुरुमा एक धुर लेखेको थिएँ । तर जग्गा धनीले भनेअनुसार सच्याएर आधा धुर बनाएको छु ।’
आधा जग्गा माध पास भएकोमा मालपोतका कर्मचारीको लापरबाही समेत देखिन्छ । पास हुने बेलामा कतिमा किनेको र कति जग्गा किनेको सामानतया सोधपुछ गर्ने गरिन्छ । तर कर्मचारीले सुनेनालाई सोधेन । जसका कारण पनि आधा जग्गा मात्र पास भयो र सुनेना अन्यायमा परिन् ।
तर मालपोत अधिकृत बासु प्रसाद कोइरालाले कार्यालयको कुनै गल्ती नरहेको दावी गरेका छन् । उनले भने, ‘भिडभाडका बेला सोध्न भ्याएन होला ।’ उनले अब कार्यालय केहि गर्न नसक्ने र पीडितले जालसाजी मुद्दा अदालतमा हालेपछि मात्र न्याय पाउने बताएका छन् ।
लेखनदासद्वारा ठगी
जग्गा पासमा लापरबाही गर्ने लेखनदासले रकम समेत ठगेका छन् । जग्गा पास गराइदिने बहानामा लेखनदास कर्णले ति महिलासँग ६ हजार ७ सय रुपैया लिएका हुन् । तर उनले सुरुमा कागज लेखेबापत उचित रकम लिएको मात्र बताए ।
पछि पीडित महिलाले ६ हजार ७ सय रुपैया लिएको बताइन् । अनी उनले आफु २५ सय मात्र लिएको बताउन थाले । उनले भने, ‘उनले (पीडित महिला) जे भन्छिन् त्यही सही हुन्छ ? म त्यति रुपैया लिएको छैन ।’
मालपोतमा बस्ने लेखनदासहरु आफूखुसी रकम सेवाग्राहीहरुसँग असुल्ने गरेको छ । यस विषयमा पटक पटक सेवाग्राहीले गुनासो गर्दै आएपनि सम्बन्धित निकाय मौन देखिन्छन् । केहिदिन अगाडी प्रमुख जिल्ला अधिकारी प्रदिपराज कणेलले कार्यालय अनुगमन गर्दा केहि लेखनदास (दलाल) पक्राउ समेत परेका थिए । तरपनि लेखनदासहरु सुध्रेका छैन ।
